خون در مدفوع
مشکلات گوارشی در میان مردم بسیار شایع میباشد. اما بیشتر مردم ترجیحاش این است که راجع به آن حرفی نزنند. مخصوصا اگر مسئله به مدفوع ارتباط داشته باشد، مشکلاتی که با مدفوع و روده بزرگ مرتبط هستند هم‌چنان در میان اکثریت مردم به عنوان یک تابو میباشد. در حقیقت باید بدانید که ظاهر مدفوع اطلاعات مهمی در رابطه با سلامت سیستم گوارشی را نشان می دهد. وجود خون در مدفوع نشان دهنده یک شرایط ویژه هستند. اما در بعضی از موارد وجود خون در ادرار نشانگر مسئله ی خاصی نیست. اما بعضی وقت ها هم نشانگر شرایط خطرناکی میباشد که نیازمند تشخیص به موقع و درمان سریع است.
وجود خون در مدفوع
اگر پس از اتمام دفع مدفوع در درون کاسه ی توالت لکه های خون را مشاهده کردید این مسئله را باید به عنوان یک زنگ خطر ببینید. بعضی وقت ها خوردن خواراکی هایی مثل چغندر، زغال اخته یا مواد غذایی رنگ قرمز زیادی دارند احتمال دارد رنگ مدفوع را به طور موقت به رنگ خون تبدیل کنند و باعث ایجاد ترس شود، در نتیجه باید اول بر روی خوراکی هایی که خورده اید کمی تمرکز کنید و بعد اگر در روز های آینده هم تکرار شد، آن موقع جای نگرانی دارد. معمولا خونی که روی دستمال توالت روشن است نشانگر خونریزی از رکتوم یا ناحیه انتهایی کولون است. خون قرمز تیره یا قهوه‌ای رنگ احتمالا به دلیل خونریزی در نواحی بالاتر کولون یا حتی خونریزی در روده کوچک است. رنگ قرمز خیلی تیره یا مدفوع سیاه و قیری شکل معمولا به دلیل خونریزی در معده بر اثر زخم معده میباشد.
البته خون به رنگ‌ها و حالت‌های متفاوت در اشخاص مختلف احتمال دارد پدیدار گردد و مواردی که عنوان کردیم احتمال دارد در مورد همه صحیح نباشد و صدق نکند. مثلا برخی از افراد با داشتن خونریزی در دستگاه گوارش، هیچ نشانه ای در مدفوع ندارند اما احتمال دارد که نشان هایی در استفراغ آن ها مشهود باشد یا اینکه وجود خون در مدفوع بعضی موقع ها فقط با آزمایش مدفوع و از طریق میکروسکوپ آزمایشگاه قابل مشاهده میباشد.
خونریزی پنهان در مدفوع
اگر در مدفوع خون وجود داشته باشد اما با چشم قابل دیدن نباشد خونریزی پنهان نامیده میشود. این عارضه خوشایند نمیباشد و امکان دارد نشانه ای از خونریزی در درون دستگاه گوارش باشد. همچنین امکان دارد از علائم یک بیماری جدی‌تر مثل بیماری التهابی در روده یا سرطان باشد. به هر حال وجود خون در مدفوع طبیعی نمیباشد و نیازمند بررسی‌های پزشکی است. خونریزی پنهان در طول آزمایش مدفوع مشخص می گردد و تشخیص آن برای خود بیمار و با چشم مشاهده نمیشود.
راه های درمانی خون در مدفوع
در اکثر موارد، زمانی که علت خونریزی مشخص شود روش‌های درمانی نیز جهت جلوگیری ارائه می گردد. خون در مدفوع نیازمند به مراقبت تا رسیدن به بهبودی و متوقف شدن خونریزی است. روش‌های درمانی متفاوتی با در نظر گرفتن شرایط بیمار پیشنهاد میشود. شرایطی مثل شقاق مقعدی با گذشت زمان و خود به خود از بین میرود و یا با پماد بهبود یابد.
هموروئید یکی دیگر از علت های شایع خونریزی مقعدی میباشد که میشود آن را با درمان مسائل مربوط به یبوست، تغییر رژیم‌غذایی و مصرف آب یا در نهایت جراحی رفع کرد. درحالتی که خون در مدفوع یکی از علائم ابتلا به سرطان باشد نیازمند درمان‌های تخصصی شیمی درمانی یا پرتودرمانی خواهد بود.
پیشنهاد مطالعه کلینیک تخصصی نوین فارابی: زخم معده چیست؟
راه های تشخیص خون در مدفوع
کولونوسکوپی از رایج‌ترین راه ها جهت تشخیص علت خونریزی در مدفوع و یا خونریزی از مقعد می باشد. پزشک متخصص به طور معمول جهت تشخیص خون در مدفوع و چرایی بروز آن، سوالاتی را از بیمار می پرسد و با در نظر گرفتن آنها آزمایشات لازم را تجویز میکند. بعضی از سوالات احتمال دارد شامل موارد زیر باشد:
از چه موقعی در مدفوع خون دیدید؟
روزانه چندین مرتبه دفع مدفوع دارید؟
آیا مبتلا به یبوست می باشید؟
آیا در هنگام اجابت مزاج باید زور بزنید؟
آیا سابقه سرطان کولورکتال در بین خانواده ی شما وجود دارد؟
این پرسش ها کمک میکند تا دلیل احتمالی خونریزی در مدفوع یا مقعد به طور تقریبی مشخص گردد. با انجام آزمایشات لازم و تجویز شده دلیل خونریزی مشخص می شود و روش‌های درمانی ارائه می گردد. آزمایشات جهت تشخیص خون در مدفوع شامل:
معاینه فیزیکی راست روده و مقعد.
کولونوسکوپی
سیگموئیدوسکوپی
آزمایش خون مخفی مدفوع
که احتمال دارد با در نظر گرفتن به نیاز بیمار یک یا چند نمونه از آنها به طورهم زمان تجویز گردد.
پیشنهاد مطالعه کلینیک تخصصی نوین فارابی: عمل اسلیو معده
دلایل وجود خون در مدفوع
- هموروئید
هموروئید شایعترین دلیل خونریزی از مقعد است که سبب مشاهده خون در مدفوع می گردد. هموروئید سیاهرگ‌های متورم در داخل یا خارج رکتوم به دلیل فشار زیاد در زمان دفع می باشد.
- بیماری دیورتیکولار
کیسه‌هایی کوچک وغیرطبیعی به نام دیورتیکول که در دیواره روده بزرگ وجود دارد که بزرگ و ملتهب می‌گردند دلیل ایجاد این بیماری می باشد.
- شقاق مقعد
شقاق به دلیل پارگی‌های کوچک در پوست اطراف مقعد میباشد. شقاق بیشتر به علت فشارهای فیزیکی در زمان دفع است. پزشک گوارش کودکان مورد نظرتان را آنلاین رزرو کنید
- زخم معده
بیماری زخم پپتیک به زخم‌هایی در دیواره معده یا مری گفته میشود که بیشتر به دلیل عدم تعادل در محتویات اسید معده ایجاد میشود. همه زخم‌های معده دچار خونریزی در مدفوع نمی شوند.
- بیماری التهاب روده
مجموعه‌ای از بیماری‌ها را در بر دارد که با التهاب پوشش دیواره روده بزرگ و کوچک مشخص می گردد.
- سرطان
سرطان کولورکتال یکی شایعترین سرطان‌ها می باشد که به طور معمول به دنبال پولیپ‌ها ایجاد می شوند.
- زور زدن در زمان اجابت مزاج
زور زدن بیش از اندازه در طول اجابت مزاج احتمالا سبب خونریزی مقعدی می گردد. این عارضه معمولا با یبوست مرتبط است و برای پیشگیری از وجود خون در مدفوع باید یبوست را درمان