هر آنچه درباره سرطان کبد باید بدانید!

چه چیزی باعث سرطان کبد می شود؟

ممکن است سرطان کبد در اثر ابتلا فرد به بیماری های کبدی مانند هپاتیت ایجاد شود. ابتلا به سیروز نیز خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می دهد. با این حال، برخی از افرادی که به سرطان کبد مبتلا می شوند، هیچ بیماری کبدی دیگری ندارند و در بسیاری از موارد، علت واقعی مشخص نیست.

اما به طور کلی می توان از دلایل ایجاد سرطان کبد به موارد زیر اشاره کرد:

• ایجاد سرطان اولیه کبد در کبدهای آسیب دیده به دلیل نقص مادرزادی
• سوء مصرف الکل
• عفونت مزمن با بیماری هایی مانند هپاتیت B و C
• هموکروماتوز (یک بیماری ارثی مرتبط با وجو آهن بیش از حد در کبد)
• سیروز کبدی

بیش از نیمی از افراد مبتلا به سرطان اولیه کبد مبتلا به سیروز کبدی هستند. سیروز کبدی یک وضعیت زخمی در کبد  استکه معمولاً در اثر سوء مصرف الکل ایجاد می شود. هپاتیت B و C و هموکروماتوز نیز می توانند باعث آسیب دائمی و نارسایی کبد شوند. همچنین چاقی و بیماری کبد چرب نیز ممکن است باعث سرطان کبد شوند.

از دیگر عواملی که خطر ابتلا به سرطان کبد را افزایش می دهند، می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• جنسیت: مردان بیشتر از زنان در معرض ابتلا به سرطان کبد هستند.
• وزن: چاقی می تواند خطر ابتلا به سرطان کبد را افزایش دهد.
• استفاده طولانی مدت از استروئید آنابولیک هورمون‌های مردانه که توسط ورزشکاران برای افزایش عضله مورد سوء استفاده قرار می‌گیرند، می‌توانند خطر ابتلا به سرطان کبد را افزایش دهند.
• سابقه دیابت: مطالعات نشان می دهد که بین دیابت و سرطان کبد ارتباط وجود دارد و دلیل آن احتمالاً به دلیل ارتباط بین دیابت و بیماری کبد چرب است.
• بیماری های متابولیک ارثی: بیماری هایی که متابولیسم طبیعی بدن را مختل می کنند، خطر ابتلا به سرطان کبد را افزایش می دهند.
• بیماری های نادر: مطالعات نشان داده است که بین سرطان کبد و برخی بیماری‌های نادر مانند کمبود آلفا-۱ آنتی‌تریپسین، تیروزینمی و بیماری ویلسون ارتباط وجود دارد.

علائم و نشانه های سرطان کبد

نکته ای که باید یادآور شویم این است که داشتن یک یا چند مورد از علائم زیر به معنای ابتلا به سرطان کبد نیست. در واقع، بسیاری از این علائم به احتمال زیاد ممکن است ناشی از شرایط دیگری باشند. با این حال، اگر هر یک از این علائم را دارید، باید به پزشک مراجعه کنید تا به سرعت علت، پیدا و درمان شود.

علائم و نشانه های سرطان کبد اغلب تا مراحل بعدی بیماری ظاهر نمی شوند، اما گاهی اوقات ممکن است زودتر ظاهر شوند. اگر زمانی که فرد اولین علائم را مشاهده کرد به پزشک مراجعه کند، سرطان کبد ممکن است زودتر تشخیص داده شود که این تشخیص زود هنگام برای درمان به احتمال زیاد مفید است.

برخی از شایع ترین علائم سرطان کبد عبارتند از:

• کاهش وزن بدون انجام فعالیت خاصی
• از دست دادن اشتها
• احساس سیری بسیار پس از یک وعده غذایی کوچک
• حالت تهوع یا استفراغ
• کبد بزرگ شده که زیر دنده‌های سمت راست احساس می شود.
• طحال بزرگ شده که زیر دنده ها در سمت چپ احساس می شود.
• درد در ناحیه شکم یا نزدیک شانه راست
• تورم یا تجمع مایع در شکم
• خارش
• زردی پوست و چشم (یرقان)

علائم دیگر ممکن است شامل تب، بزرگ شدن سیاهرگ های شکم که از طریق پوست دیده می شود و کبودی یا خونریزی غیرطبیعی باشد.

• افرادی که هپاتیت مزمن یا سیروز دارند ممکن است احساس بدی نسبت به شرایط معمول داشته باشند یا فقط ممکن است تغییراتی در نتایج آزمایشات مانند تست های عملکرد کبد یا سطوح آلفا فتوپروتئین (AFP) دیده شود.

مراحل سرطان کبد

مشابه دیگر سرطان ها، سرطان کبد نیز از نقطه خاصی شروع شده و به مرور پیشرفت می کند. مراحل سرطان کبد را می توان به صورت زیر توصیف کرد:

مرحله اول: یک تومور فقط در کبد یافت می شود.

مرحله دوم: یک تومور یافت می شود، اما به رگ های خونی گسترش یافته است، یا بیش از یک تومور وجود دارد، اما همه آنها کوچکتر از ۳ سانتی متر هستند.

مرحله سوم: در مرحله سوم سرطان کبد، بیش از یک تومور وجود دارد و حداقل یکی از آنها بزرگتر از ۵ سانتی متر است، یا سرطان به خارج از کبد به عروق خونی بزرگ، اندام دیگر یا به غدد لنفاوی منتقل شده است.

مرحله چهارم: سرطان به سایر نقاط بدن مانند ریه ها یا استخوان ها و همچنین غدد لنفاوی گسترش یافته است.

سرطان کبد چگونه درمان می شود؟

بهبود فرد در اثر ابتلا به سرطان کبد مشابه دیگر بیماری ها، ممکن است به چیزهای خاصی بستگی داشته باشد. مثلاً سلامت عمومی فرد، نحوه عملکرد کبد، مرحله سرطان و سطح آلفا فتوپروتئین فرد بر روی درمان تاثیرگذارند.

بیماری سرطان کبد ممکن است با استفاده از یک یا چند روش از جمله جراحی، درمان موضعی، انواع مختلف دارو و حتی پیوند کبد درمان شود.

درمان  سرطان کبد  با کمک جراحی

• هپاتکتومی جزئی که شامل برداشتن بخشی از کبد، از یک گوه کوچکتر تا یک لوب کامل.
• هپاتکتومی کامل و پیوند کبد که شامل برداشتن کل کبد و جایگزینی آن با یک کبد اهدا شده توسط فرد اهداکننده عضو.

سایر روش های درمانی

• از بین بردن تومورهای کبد بدون خارج کردن آنها. روش‌های مختلفی برای انجام این کار وجود دارد، مانند انجماد، استفاده از مایکروویو، فرکانس رادیویی و اتانول.
• شیمی درمانی: استفاده از داروها برای از بین بردن سلول های سرطانی یا جلوگیری از تکثیر آنها.
• درمان هدفمند: استفاده از داروهایی که بر روی ژن ها یا بافت های سرطانی تاثیرگذارند. درمان هدفمند با شیمی درمانی متفاوت است.
• ایمونوتراپی: استفاده از داروهایی که سیستم ایمنی بدن را برای کشتن سلول های سرطانی هدایت می کند. این روش نیز با شیمی درمانی متفاوت است.