- 22 مهر, 1401
- تیم مدیریت محتوا
- دیدگاه: 0
- دستگاه گوارش, کبد چرب
بیشتر اشخاصی که در کف پاهایشان سوزش را احساس می کنند، دلیل متداول و اصلی سوزش، آسیب دیدگی عصب های پا و یا مشکلات کبدی هست که برای تشخیص میزان آسیب کبدی می توانید فیبرواسکن کبد را در بهترین مرکز فیبرواسکن در مشهد انجام دهید. نوروپاتی یا آسیب دیدگی عصب علت سوختن پا است و چون رشته های عصبی آسیب دیده اند، اعصاب آسیب دیده حتی اگر هیچ زخم یا آسیبی وجود نداشته باشد سیگنال های درد را به مغز می فرستند. اکثر افراد مبتلا به نوروپاتی، اغلب سوزن سوزن شدن و بی حسی را در پاها احساس می کنند. بسیاری از مردم شاکی هستند که پای آنها بیش از حد به لمس (hyperesthesia) حساس شده است و همچنین درجات مختلفی از سوختن و درد را دارند. این سوختن می تواند خفیف باشد یا در حدی باشد که فرد را ناتوان کند. با این حال احساس سوزش در پا و کف پا احتمال دارد دارای علل دیگری نیز باشد که در این مقاله بررسی خواهیم کرد.
سوزش کف پا نشانه چه چیزی است؟
احساس سوزش و گز گز در پا در اشخاص مختلف احتمال دارد بر اساس شرایط، متناوب یا دائمی باشد و میزان سوزش آن نیز از معمولی تا شدید متغیر است. احتمال دارد پای شما حس گرما، مور مور شدن یا گز گز، تیر کشیدن یا بی حسی را به همراه داشته باشد. این درد و سوزش به طور معمول در هنگام شب بیشتر می شود. درمان احساس سوزش و درد در پا بستگی به دلیل بروز آن دارد و نمی شود همه بیماران با یک روند درمانی خاص درمان شوند.
علل احساس سوزش در کف پا
احساس سوزش در کف پا احتمال دارد به دلیل بیماری های گوناگونی باشد. جهت طی کردن مراحل درمانی بسیار حائز اهمیت است که اول، دلیل اصلی بروز مشکل سوزش در کف پا را پیدا کنید تا به درمان درست برسید.
اگر علت سوزش در کف پا قارچ پای ورزشکاران یا کفش هایی که خیلی تنگ هستند، باشد به راحتی قابل درمان است. اما در بعضی موارد احتمال دارد علت بروز مشکل سوزش در پا نامشخص بماند و در نتیجه انتخاب راه درمانی مناسب برای پزشک متخصص کمی دشوار می گردد.
آیا سوزش در کف پا با تغذیه مرتبط است؟ اولین گام جهت درمان، اصلاح سبک زندگی، ورزش کردن و اصلاح رژیم غذایی هست.
مصرف الکل
لاز به ذکر است که استفاده زیاد از الکل یکی دیگر از علل آسیب رسیدن به اعصاب بدن، شمرده می شود که به آن نوروپاتی الکلی گفته می شود. افزون بر سوزش کف پا، از جمله دیگر علائم نوروپاتی الکلی به موارد زیر اشاره می کنیم:
- ضعف در عضلات و از دست دادن کارکرد آنها
- عدم کارکرد مناسب دستگاه تناسلی و روده
- احساس سرگیجه و گیج بودن
- اختلال در روند گفتار
واضح است که قطع مصرف الکل از شدیدتر شدن علائم نوروپاتی الکل جلوگیری می کند. با این حال برخی آسیب های مربوط به اعصاب غیر قابل برگشت است.
کمبود ویتامین ها و مواد مغذی
احساس سوزش در کف پا ناشی از رژیم غذایی نامناسب یا سوتغذیه در زمان های گذشته بیشتر از زمان حال متداول بوده اما هنوز هم در مناطق خاصی که قحطی وجود دارد در بین بعضی از اشخاص مشهود است. در هنگام جنگ جهانی دوم تقریبا یک سوم از زندانی های آمریکایی سندروم سوزش در کف پا ناشی از سو تغذیه را تجربه کرده اند.
در جمعیت فعلی، به خصوص در افراد بزرگسال، آسیب های عصبی معمولا مربوط به کمبود ویتامین ب ۱۲، ویتامین ب ۶ ویتامین ب ۹ (فولات ها) است. این کمبود در انواع متفاوت ویتامین ب می تواند باعث ایجاد سوزش در ناحیه پا و عضلات گردد و در کارکرد آن ها خلل ایجاد کند . و یا کم خونی که در واقع کمبود گلبول های قرمز در بدن هست نیز احتمال دارد به دلیل کمبود ویتامین ب در بدن پدیدار گردد. از دیگر نشانه های کمبود ویتامین در بدن سرگیجه، تنگی نفس و خستگی است.
در معرض سموم قرارگرفتن
اگر فردی در مدت زمان طولانی در معرض فلزات سنگین مانند سرب و جیوه و یا مواد شیمیایی صنعتی مانند آفت کش ها قرار گرفته باشد احتمال بروز علائم نوروپاتی محیطی در آن فرد وجود دارد. بعضی از مواد دارویی که از آن ها برای درمان بعضی از بیماری های خاص مثل ایدز یا تشنج استفاده می گردد نیز باعث آسیب دیدگی اعصاب بدن و در نتیجه بروز سوزش در ناحیه پا می گردند.
سوزش کف پا در افراد دیابتی یا نوروپاتی دیابتی
هنگامی که قند خون بالا و کنترل نشده باشد، سینگال های کمتری به اعصاب وارد می شود و همین مسئله می تواند باعث آسیب دیدگی رگ ها و عصب های بدن به خصوص باعث سوزش کف پا گردد. رگ های خونی دیواره هایی دارند که وظیفه آنها انتقال مواد مغذی و اکسیژن به اعصاب است. این دیوارها در اثر قند خون بالا ضعیف می گردند و قادر به انجام وظیفه خود به درستی نیستند که حاصل آن آسیب عصبی و سوزش کف پا هست. که در علم پزشکی نوروپاتی می گویند.
بهترین راه حل درمانی در این زمینه کنترل قند خون می باشد. تنها در این صورت است که سیستم عصبی به حالت عادی برگشته و بدن به فعالیت عادی خود باز می گردد.
آسیب دیدگی عصب می تواند در کل بدن وجود داشته باشد. حدود ۶۰ الی ۷۰ درصد از افراد دیابتی مشکل مربوط به آسیب دیدگی اعصاب یا همان نوروپاتی در بدنشان موجود است. در صورتی که دارای چاقی بیش از حد، فشارخون بالا، مصرف کننده الکل و یا سیگار هستید، متاسفانه ریسک نوروپاتی دیابتی در شما زیاد است.
علائم دیگر نوروپاتی ثانوی:
- بی حس شدن و یا تیر کشیدن در دست یا پا
- احساس پوشیدن یک جوراب تنگ
- درد تیز در پا
- احساس ضعف در پا و دست ها
- عرق کردن زیاد
در صورتی که هریک از علائم نوروپاتی در شما مشهود است ، مراجعه به پزشک متخصص را ضروری بدانید. کنترل کردن قند خون نیز می تواند باعث جلوگیری از آسیب به عصب ها می شود. لازم به ذکر است که یک مطالعه نشان داده که نوروپاتی با علت ناشناخته احتمالا نشانه ای از دیابت پنهان یا مرزی است.
پیشنهاد مطالعه کلینیک تخصصی نوین فارابی: بیماری کبدی ناشی از دارو چیست؟
نوروپاتی حسی فیبر کوچک
یک نوع نوروپاتی دردناک هست که معمولا سوزش ناحیه پا در آن شایع است. نشانه ی مهم دیگر نوروپاتی حسی فیبر کوچک کم شدن حس در پا و درد های متناوب یا دائم است. دلیل بروز SFSN در فرد بیمار از دست دادن غلاف میلین می باشد که وظیفه ی محافظت از فیبر عصبی در بدن را دارد. با اینکه در بیشتر موارد علل بروز نوروپاتی حسی فیبر کوچک نامعلوم است، به طور معمول بیماری دیابت نقش اساسی در این بیماری را دارد.
سوزش کف پا در اثر بیماری شارکو ماری توث (CMT)
بیماری شارکو ماری توث یکی متداول ترین بیماری های آسیبی عصبی وراثتی هست. این بیماری بر روی عملکرد اعصاب مربوط به عضلات اثر می گذارد. این بیماری معمولا قابل پیشرفت می باشد، یکی از علائم اولیه CMT سوزش کف پا هست و معمولا بیماران احساس دردناکی مثل فرو شدن سوزن در پا و دست های خود حس می کنند. از علائم دیگر CMT می شود به تحلیل عضلانی و عدم کنترل مناسب دست و پاها نام برد.
به طور معمول از هر ۲۵۰۰ نفر یک نفر با بیماری CMT درگیر است. نام این بیماری بر اساس نام سه پزشکی است که در سال ۱۸۸۶ آن را کشف کرده اند. آتروفی عضلانی پرونئال و نوروپاتی حسی حرکتی ارثی از جمله دیگر اسم های این بیماری هستند.
سوزش کف پا ناشی از سندروم درد منطقه ای پیچیده (CRPS)
بیماری CRPS به طور معمول در یک بافت یا ناحیه از بدن ایجاد می شود و در اکثر مواقع بعد از یک جراحی یا مصدومیت ظاهر می گردد. این بیماری آسیب دیدگی اعصاب را در پی دارد که پیام رسانی و ارتباط بین مغز و ستون فقرات را دچار مشکل می کند. از جمله علائم این بیماری می توان به درد سوزشی در عضو، سوزش در کف پا، ورم ، تغییر در رنگ پوست و بافت ها اشاره کرد.
سوزش کف پا در اثر ارتیروملالژیا
ارتیروملالژیا یک بیماری خیلی نادر می باشد که با قرمزی، داغی و درد در ناحیه پا همراه است و دلیل آن نیز در بیشتر مواقع ناشناخته می ماند. شدت این بیماری بسته به شرایط خاص فرد متفاوت است. اما درد ناشی از آن معمولا پس ازپیاده روی و ایستادن، تمرین و ورزش، در معرض گرما بودن زیادتر می شود.
سوزش کف پا و کم کاری تیروئید
تیروئید کم کار باعث به هم ریختن تعادل هورمون ها در بدن می شود. که منجر به ورم می گردد که این ورم باعث فشار روی اعصاب خواهد شد. افزون بر سوزش در کف پا، خستگی، افزایش وزن و پوست خشک از دیگر علائم تیروئید کم کار است.
سوزش کف پا ناشی از بیماری های عفونی
بیماری های عفونی مثل: بیماری لایم، اچ آی وی (ایدز)، سیفلیس، زونا نیز باعث سوزش در کف پا می شوند.
اگر احساس میکنید مشکل عفونی دارید حتما از پزشک معالج خود جهت مشخص شدن علل اصلی درخواست آزمایش نمایید.
سوزش کف پا ناشی از قارچ انگشتی در ورزشکاران
قارچ انگشتی یک عفونت واگیر دار هست که اغلب در ورزشکاران مشهود است. این بیماری می تواند دست و انگشتان پا را در افراد درگیر کند.
از جمله شایع ترین علائم مربوط به قارچ انگشتی پای ورزشکاران می شود به سوزش، تیر کشیدن و خارش در ناحیه پا و علت ورم پا توجه نمود که اکثرا در ناحیه انگشتان پا احساس می گردد. افزون بر این موارد احتمالا علائم زیر نیز مشهود باشد:
- وجود تاول های خارشی و دردناک بر روی پا
- وجود شکاف در پوست پا
- وجود خشکی پوست در پا
- خارج شدن انگشتان پا از موقعیت اولیه خود و تغییر رنگ و ضخامت انگشتان
سوزش کف پا به علت بیماری های کلیوی
زمانی که که کلیه ها کارکرد صحیح و همیشگی خود را نداشته باشند، مواد سمی در خون شکل گرفته و می تواند منجر به درد و سوزش کف پا گردد. این شرایط دارای علائم دیگری نیز می باشد:
- کم شدن خروجی ادرار
- تنگی نفس بی دلیل
- حالت تهوع
- گیجی و خستگی
- تشنج
- کما
سوزش کف پا به علت بیماری شریانی محیطی (PAD)
بیماری شریان محیطی همراه با تنگ شدن شریان هایی می باشد که خون را از قلب به سمت پا می رسانند. این بیماری به دلیل تنگ شدن شریان پاها به دلیل تصلب شریان پدیدار می گردد. داغی کف پا همچنین احتمال دارد همراه با مشکلاتی در رگها وجود داشته باشد مثل رگهای واریسی و ترومبوز ورید عمقی که باعث اختلال در جریان خون از پاها به قلب گردد. بیماری رینود یکی دلیل احتمالی دیگر است.دیگر علائم بیماری شریان محیطی شبیه به همان علائمی می باشد که در نوروپاتی بود که در بالا به آنها پرداختیم.
سوزش کف پا ناشی از سندروم تونل تارسال
سندروم تونل تارسال هنگامی ایجاد می شود که اعصابی که از پشت قوزک داخلی رد می شوند به دلیل ورم مچ پا یا صدمات مختلف فشرده گردند. که می تواند در نهایت منجر به سوزش در ناحیه پا و همچنین درد های موضعی شود. که با گذر زمان تشدید خواهند شد و باید سریعا به پزشک مراجعه نمود. چیزی حائز اهمیت می باشد این است که درمان خیلی زود شروع شود تا آسیب دیدگی اعصاب به مرحله ای نرسد که دیگر غیر قابل برگشت و همیشگی باشد.
سوزش کف پا ناشی از شیمی درمانی
مواد شیمیایی درمانی که برای کشتن سلول های سرطانی استفاده می شوند عوارض جانبی زیادی دارند که نوروپاتی محیطی از جمله آن ها محسوب می شود. احساس خستگی، درد و حس لرزش و ضعف عضلات، کم شدن رفلکس های تاندون، مشکلات تعادلی و درد از جمله دیگر اثرات جانبی شیمی درمانی است.
پیشنهاد مطالعه کلینیک تخصصی نوین فارابی: طحال بزرگ شده یا اسپلنومگالی
سوزش کف پا در اثر مشکلات کبدی
پزشکان کشف کردند که مشکلات کبدی به صورت سوزش کف پا و ساق پا بروز داده می شوند. کارکردن کبد به طور نامنظم و غیر صحیح، اخلاط کبد و چربی کبد همگی باعث سوزش کف پا می شوند که برای رفع سوزش باید به دنبال درمان کبد رفت. هر چند ناراحتی های معده هم در این مشکل دخیل هستند.
سوزش کف پا به دلیل استفاده از کفش و کفی نامناسب
یکی از دلایل سوزش کف پا استفاده از کفش و کفی نامناسب است، پوشیدن کفش هایی با پاشنه بلند و کفش هایی که با مواد مصنوعی ساخته شده اند، نیز موجب این درد می شود. که در این صورت باید به یک مرکز تخصصی مراجعه کنید تا پای شما را قالب بزند و طبق شرایط شما کفش و کفی مناسب را طراحی و تولید نماید. به طور مثال در صورتی که شما به بیماری دیابت و دیگر بیماری ها مبتلا باشید، باید متریال کفش مختص شرایط بیماری شما باشد تا نتیجه ی مثبتی از این پروسه درمانی دریافت نمایید.
تسکین و یا درمان سوزش کف پا
در هنگامی که سوزش شدید کف پا شما را کلافه کرده است انجام موارد زیر ممکن است در تسکین یا درمان درد و سوزش موثر باشد:
- پای خود را به مدت حداقل ۱۵ دقیقه در آب خنک قرار دهید. این کار می تواند موقتا باعث تسکین و رهایی شود. ضمناً استفاده از آب خیلی سرد توصیه نمی گردد.
- پای خود را بالا تر از سطح بدن نگه دارید.
- پای خود را در برابر حرارت قرار ندهید.
- از مسکن های معمولی استفاده کنید.
- استفاده از روغن ها و پماد های موضعی .
- کنترل قند خون برای نوروپاتی های دیابتی.
- استفاده از مکمل های غذایی برای افراد مبتلا به کمبود ویتامین ها
- دارو های ضد افسردگی: می توانند به کاهش درد مزمن ناشی از آسیب عصبی کمک کنند.
- دارو های ضد صرع یا ضد تشنج: دارو های گاباپنتین، کاربامازپین، پرگابالین و غیره را می توان برای درمان درد مزمن مورد استفاده قرار داد.
- دارو های ضد قارچ: دارو های خوراکی می توانند برای درمان عفونت های مقاوم به محصولات موضعی مورد استفاده قرار گیرند.
- فیزیوتراپی و ورزش.
- تغییرات در رژیم غذایی.
- جراحی: در برخی موارد که بیماری به دارو ها یا انواع غیر تهاجمی درمان پاسخ نمی دهد احتمال دارد به انجام جراحی ارتوپدی نیاز باشد.
تشخیص سوزش و داغ شدن پا
پزشک شما احتمالا از معاینات فیزیکی و پرسش درباره علائم مشکل، بررسی نوع کفش ها و سابقه بیماری برای تشخیص منشاء بیماری کمک بگیرد. در مدت زمان معاینات فیزیکی و بررسی سوابق بیماری، پزشک می تواند دلیل بیماری را پیدا کند و روش درمانی مناسب را برای شما تجویز نماید.
افزون بر این پزشک احتمالا از عکس برداری رادیولوژی، سی تی اسکن، امواج مافوق صوت و یا اسکن ام آر آی (MRI) برای بررسی دقیق تر آسیب های وارد شده، درگیر شدن عصب، التهاب داخلی نسوج نرم، و موارد مانند آن استفاده کند. افزون بر این پزشک می تواند از آزمایش خون و آزمایش ادرار جهت بررسی دیگر مشکلات احتمالی مثل ابتلا به دیابت، نقرس، یا آرتریت روماتوئید استفاده کند.