- 29 اردیبهشت, 1401
- تیم مدیریت محتوا
- دیدگاه: 0
- بیماری های کبد, کبد
هپاتیت E یک التهاب کبد است که در اثر عفونت با ویروس هپاتیت E (HEV) ایجاد می شود. هر ساله حدود ۲۰ میلیون نفر به عفونت HEV مبتلا می شوند که منجر به ۳٫۳ میلیون مورد علامت دار هپاتیت E می شود. اگرچه هپاتیت E در سراسر جهان یافت می شود، اما این بیماری بیشتر در شرق و جنوب آسیا دیده می شود. این ویروس از طریق مدفوع، به صورت دهانی و عمدتاً از طریق آب آلوده منتقل می شود.
بیماری هپاتیت E چیست؟
همه ما درباره بیماری های هپاتیت A، B و C زیاد شنیده ایم اما ممکن است برای بسیاری از افراد بیماری هپاتیت E یک بیماری کمتر شناخته شده باشد. هپاتیت E یک بیماری التهابی است که از ویروس هپاتیت E (HEV) ناشی می شود.
این ویروس حداقل ۴ نوع مختلف دارد: ژنوتیپ های ۱، ۲، ۳ و ۴٫ ژنوتیپ های ۱ و ۲ فقط در انسان یافت شده است و ژنوتیپ های ۳ و ۴ در چندین حیوان از جمله خوک، گراز وحشی و گوزن بدون ایجاد بیماری در گردش هستند و گهگاه انسان را مبتلا می کنند.
ویروس در مدفوع افراد آلوده قرار می گیرد و از طریق روده وارد بدن انسان می شود. البته عمدتاً از طریق آب آشامیدنی آلوده منتقل می شود. عفونت معمولاً خود محدود شونده است و در عرض ۲ تا ۶ هفته برطرف می شود. اما گاهی اوقات این عفونت به یک بیماری جدی به نام هپاتیت برق آسا (نارسایی حاد کبد) ایجاد می شود که می تواند کشنده باشد.
- هپاتیت E با عفونت کوتاه مدت
هپاتیت E به صورت عفونت کوتاه مدت یا چند هفته ای مشاهده شود. هپاتیت E یک عفونت کوتاه مدت است که در بیشتر موارد، بدن افراد قادر به بهبودی و مبارزه با عفونت است و ویروس از بین می رود. افراد معمولا بدون درمان پس از چند هفته بهبود می یابند.
- هپاتیت مزمن E
هپاتیت E مزمن یک عفونت طولانی مدت است و زمانی رخ می دهد که بدن قادر به مقابله با ویروس نباشد و ویروس از بین نرود. هپاتیت E مزمن نادر است و فقط در افرادی با سیستم ایمنی ضعیف رخ می دهد. به عنوان مثال، هپاتیت E ممکن است در افرادی که از داروهایی استفاده می کنند که سیستم ایمنی بدن آنها را پس از پیوند عضو ضعیف می کند، یا در افرادی که پیوند خارجی یا ایدز دارند، مزمن شود.
روش های انتقال هپاتیت E
عفونت هپاتیت E در سراسر جهان یافت می شود اما در کشورهای با درآمد کم و متوسط که دسترسی محدودی به آب سالم و خدمات بهداشتی دارند، رایج است. در این مناطق، بیماری هم به صورت همگیری و هم به صورت موارد پراکنده بروز می کند.
در مناطقی که بهداشت و تامین آب بهتری دارند، شیوع عفونت هپاتیت E نادر است و فقط ممکن است موارد پراکنده دیده شوند. بیشتر این موارد توسط ویروس ژنوتیپ ۳ ایجاد می شود و در اثر عفونت با ویروس منشأ حیوانات، معمولاً از طریق خوردن گوشت نیم پز حیوان (از جمله جگر حیوانات) ایجاد می شود. این موارد مربوط به آلودگی آب یا سایر مواد غذایی نیست.
پیشنهاد مطالعه کلینیک تخصصی نوین فارابی: سوزش در کف پا
علائم بیماری هپاتیت E
علائم و نشانه های معمول هپاتیت عبارتند از:
- مرحله اولیه تب خفیف، کاهش اشتها (بی اشتهایی)، حالت تهوع و استفراغ به مدت چند روز
- درد شکمی، خارش، بثورات پوستی یا درد مفاصل
- یرقان (رنگ زرد پوست)، ادرار تیره و مدفوع کم رنگ
- کبد کمی بزرگ و حساس (هپاتومگالی).
- علائم خفیف شبیه آنفولانزا
- درد شکم
- تب (درجه حرارت بالا)
- خارش
- حالت تهوع و استفراغ
- درد مفاصل و عضلات
- تغییر رنگ ادرار به تیره یا قهوه ای
- سوزن سوزن شدن، بی حسی و ضعف در بازوها و پاها
- خستگی شدید که می تواند برای مدتی پس از پاکسازی ویروس ادامه یابد.
این علائم اغلب از علائمی که در سایر بیماری های کبدی تجربه می شوند، قابل تشخیص نیستند و معمولاً ۱ تا ۶ هفته طول می کشند. در موارد نادر، هپاتیت E می تواند حاد باشد و منجر به هپاتیت برق آسا (نارسایی حاد کبد) شود. این بیماران در خطر مرگ هستند.
پس از ورود ویروس به بدن فرد ممکن است برای یک دوره دو تا نه هفته هیچ علامتی وجود نداشته باشد که عنوان دوره نهفتگی شناخته می شود. انتقال مستقیم بیماری از یک شخص به فرد دیگر غیر معمولی است. با این حال، افرادی که این ویروس را دارند ممکن است تا دو هفته پس از ظاهر شدن علائم، مبتلا به عفونت باشند. در این دوره نباید برای دیگران غذا تهیه کنند و در صورت امکان باید تماس با دیگران را محدود کنند، مخصوصاً کسانی که باردار هستند یا از قبل بیماری مزمن کبدی دارند.
اگر فرد به هپاتیت E مبتلا شود، به احتمال زیاد به یک بیماری کوتاه مبتلا خواهد شد. اکثر افراد ظرف یک ماه بهبود می یابند. آلوده شدن به هپاتیت E معمولاً منجر به بهبودی کامل با علائم کم یا بدون علائم می شود. با این حال، برخی از بیماران که دارای سیستم ایمنی سرکوب شده هستند، ممکن است نتوانند ویروس را حذف کنند و به عفونت مزمن دچار شوند. چنین بیمارانی ممکن است به سیروز کبدی مبتلا شوند.
در برخی افراد، هپاتیت E می تواند بر سیستم عصبی تاثیر بگذارد که می تواند منجر به درد شدید در بازوها و پاها شود. در برخی موارد علائم ممکن است طی سه تا شش ماه به طور کامل از بین بروند، اما برای سایر افراد ممکن است علائم طولانیتری وجود داشته باشد.
زنان باردار مبتلا به هپاتیت E، به ویژه آنهایی که در سه ماهه دوم یا سوم بارداری هستند، در معرض افزایش خطر نارسایی حاد کبدی، از دست دادن جنین و مرگ و میر هستند. ۲۰ تا ۲۵ درصد از زنان باردار در صورت ابتلا به هپاتیت E در سه ماهه سوم بارداری ممکن است جان خود را از دست بدهند.
هپاتیت E عموماً دارای اثر خفیف است مگر اینکه از قبل بیماری کبدی داشته باشید یا باردار باشید. عفونت مزمن (عفونت طولانی مدت بیش از شش ماه) ناشی از هپاتیت E بسیار نادر است و معمولاً فقط در بیماران با سیستم ایمنی سرکوب شده گزارش می شود، به عنوان مثال در بیمارانی که داروهایی برای جلوگیری از پس زدن پس از پیوند عضو مصرف می کنند.
راه های تشخیص بیماری هپاتیت E
آزمایش هپاتیت معمولاً با آزمایش خون شروع می شود تا مشخص شود کبد خوب کار می کند و یا آسیب دیده است. اگر آزمایشها نشان دهنده هپاتیت باشند، پزشکان آزمایشهای خون دیگری را برای بررسی ویروسهای هپاتیت انجام میدهند. این آزمایشهای خون میتوانند بخشهایی از ویروسهای خاص (آنتیژن)، آنتیبادیهای خاصی که بدن برای مبارزه با ویروس تولید میکند و گاهی اوقات مواد ژنتیکی ویروس را شناسایی کند.
پزشکان به طور معمول افراد را برای هپاتیت E آزمایش نمی کنند. با این حال، آزمایش خون برای تشخیص آنتی بادی های تولید شده توسط سیستم ایمنی فرد در پاسخ به ویروس هپاتیت E، در صورت وجود، زمانی انجام می شود که دو مورد زیر وجود داشته باشد:
۱) آزمایشها، هپاتیت A، B یا C را تشخیص نمیدهند، اما فرد دارای علائم معمول هپاتیت ویروسی است.
۲) فرد اخیراً به منطقه ای سفر کرده است که هپاتیت E در آن شایع است.
درمان هپاتیت E
هیچ درمان خاصی که بتواند سیر پیشرفت هپاتیت E حاد را تغییر دهد، وجود ندارد. از آنجایی که این بیماری معمولاً خود محدود شونده است، معمولاً نیازی به بستری شدن در بیمارستان نیست. برخلاف سایر اشکال هپاتیت، ویروس هپاتیت E معمولاً منجر به بیماری طولانی مدت یا آسیب جدی کبد نمی شود. اکثر بیماران ظرف چند ماه خوب می شوند.
مهمترین چیز پرهیز از داروهای غیر ضروری است. استامینوفن، پاراستامول و داروهای ضد استفراغ باید به مقدار کم مصرف شود یا از مصرف آن خودداری شود. بستری شدن در بیمارستان برای افراد مبتلا به هپاتیت برق آسا ضروری است و همچنین باید برای زنان باردار علامت دار نیز در نظر گرفته شود. افراد سرکوب شده سیستم ایمنی مبتلا به هپاتیت E مزمن از درمان خاصی با استفاده از ریباویرین، یک داروی ضد ویروسی بهره می برند. در برخی شرایط خاص، اینترفرون نیز با موفقیت استفاده شده است.
اگر از قبل فرد بیماری کبدی داشته باشد یا باردار باشد، هپاتیت E میتواند باعث بیماری شدید شود که اغلب منجر به بستری شدن فرد در بیمارستان میشود. هیچ درمان خاصی برای عفونت هپاتیت E که کمتر از شش ماه طول بکشد، وجود ندارد. این بیماری به عنوان یک بیماری خود محدود شونده در نظر گرفته می شود، به این معنی که یک دوره تعریف شده یا محدود را طی می کند. اکثر افرادی که هپاتیت E دارند ظرف چهار هفته پس از شروع علائم به طور کامل بهبود می یابند.
درمان هپاتیت E حاد شامل استراحت، نوشیدن مایعات زیاد و خوردن غذاهای سالم برای کمک به تسکین علائم است. قبل از مصرف هر گونه داروی تجویزی یا بدون نسخه، ویتامین ها یا سایر مکمل های غذایی فرد باید با پزشک خود مشورت کند زیرا این مواد ممکن است به کبد فرد آسیب برساند.
راه های پیشگیری از ابتلا به بیماری هپاتیت E
پیشگیری موثرترین روش در برابر عفونت است. در سطح جمعیت، انتقال HEV و عفونت هپاتیت E را می توان با موارد زیر کاهش داد:
- حفظ استانداردهای کیفی برای تامین آب عمومی
- ایجاد سیستم های دفع مناسب برای مدفوع انسان.
در سطح فردی، خطر عفونت را می توان با موارد زیر کاهش داد:
- حفظ اقدامات بهداشتی
- اجتناب از مصرف آب و یخ با خلوص نامعلوم
چگونه می توان خطر ابتلا به هپاتیت E را کاهش داد؟
در حال حاضر هیچ واکسنی برای هپاتیت E موجود نیست و به همین دلیل، شما باید بهداشت را خوب رعایت کنید. همیشه بعد از حمام و قبل از تهیه یا خوردن غذا دست های خود را به درستی بشویید. اگر آب و صابون در دسترس نیست، از ژل دست الکلی یا دستمال مرطوب برای تمیز کردن دستها استفاده کنید.
هنگام سفر به مناطقی که هپاتیت E شایع است، به شما توصیه می شود از موارد زیر پرهیز کنید:
- نوشیدن آب لوله کشی (در صورت امکان آب بطری بنوشید)
- اضافه کردن تکه های یخ در نوشیدنی ها
- تمیز کردن دندان ها با آب لوله کشی
- نوشیدن شیر غیر پاستوریزه
- خوردن گوشت و صدف نپخته
- خوردن میوه های بدون پوست و سبزیجات نپخته، از جمله سالاد، که توسط شما تهیه نشده است.
بسیاری از داروهای مکمل و جایگزین می توانند علائم بیماری کبدی را کاهش دهند. البته قبل از مصرف هر دارویی، باید با پزشک خود مشورت کرد زیرا اکثر این داروها توسط کبد پردازش می شوند، بنابراین می توانند برای افراد مبتلا به بیماری های کبدی سمی باشند. برخی از آنها می توانند به کبد آسیب برسانند و فرد را به شدت بیمار کنند.
برخی از افراد، استفاده از درمانهای مکمل را در کنار درمانهای معمول پزشکی برای کاهش علائم و سلامت عاطفی انتخاب میکنند. روش های درمانی مانند ماساژ، مدیتیشن یا طب سوزنی به عنوان درمان مکمل استفاده می شوند. برای اطمینان از اینکه درمان انتخابی تأثیر نامطلوبی بر سلامت یا درمان پزشکی ندارد، باید هر روش درمانی را که قصد استفاده از آن را دارید با پزشک خود در میان بگذارید.
پیشنهاد مطالعه کلینیک تخصصی نوین فارابی: آیا هپاتیت اتوایمیون خطرناک است؟
سخن آخر اینکه…
بیماری هپاتیت E مشابه انواع بیماری هپاتیت B و C از طریق یک ویروس ایجاد و منتقل می شود. مهمترین روش های انتقال این بیماری از طریق آب آلوده به ویروس یا مدفوع فرد مبتلا است. خوشبختانه در حال حاضر شیوع زیادی از این بیماری وجود ندارد و بارعایت نکات بهداشتی می توان از ابتلا به آن در امان ماند.
علائم و نشانه های عفونت ویروسی هپاتیت E شامل زردی چشم و پوست، تهوع و استفراغ، درد در سمت راست شکم، ادرار تیره یا قهوه ای و مدفوع روشن است. هپاتیت E از یک هفته قبل از شروع علائم تا چهار هفته بعد مسری است. برخی از افراد هیچ علامت یا نشانه ای ندارند و نمی دانند که با عفونت مسری هستند.
هیچ دارو یا درمان خاصی برای درمان و درمان هپاتیت E وجود ندارد، علاوه بر این، در حال حاضر تنها کشوری که واکسیناسیون هپاتیت E را انجام می دهد، چین است. اکثر مردم مشکلات طولانی مدت کبدی ناشی از آن ندارند. هپاتیت E باعث هپاتیت مزمن نمی شود مگر در برخی از افراد با سیستم ایمنی ضعیف، به ویژه پس از پیوند اعضا انجام داده باشند.
شما می توانید برای کسب اطلاعات بیشتر و مشاوره با ما در ارتباط باشید .